Modeling a culture of Wellness    
Verslag van Ellie Penders                                                                         

Deze workshop gaat uit van het volgende: als je als professional niet goed voor je zelf zorgt, kun je ook niet goed voor anderen zorgen. Als je veel te maken hebt met trauma’s van cliënten word je daardoor beïnvloed. Het kan leiden tot verlies van creativiteit, afstand nemen, niet ruimhartig met complexe problematiek om kunnen gaan en teveel relativeren. Een levendige gezonde werkcultuur is van groot belang. Bijvoorbeeld: train je team zich goed te voelen, agendeer sessies om zaken door te praten, organiseer 1x per maand supervisie, benoem de zaken die goed gaan en laat het zien aan iedereen. Ik zag de verbinding met “Krachtwerk”; ook voor medewerkers. Welke omgeving, cultuur hebben zij nodig om op hun best te functioneren. Wat willen we in de organisatie laten groeien i.p.v. het stoppen van zaken die niet goed gaan. “Desire to feel good and safe, desire to grow, create, emerge”. Nieuwe ervaringen creëren nieuwe verbindingen; genereren energie waardoor je minder gevoelig wordt voor trauma. 

Critical exam of children's custody
regulations in DV cases (Marcella Pirrone & Julie Oberin)
Verslag van Hanneke Rus

De presentatoren van deze workshop werpen een kritische blik op de rechten van vaders voor het verkrijgen van gezamenlijk gezag na huiselijk geweld. Hun pleidooi richt zich op het waarborgen van veiligheid voor vrouwen en kinderen in wetten rondom ouderlijk gezag. Zij hebben hier in diverse (met name Europese) landen onderzoek naar gedaan en komen tot de conclusie dat in veel Europese landen het primaat van gezamenlijk ouderschap bij huiselijk geweld niet voldoende recht doet aan de problematiek. Zo wordt soms krampachtig geprobeerd via (begeleide) omgangsregelingen contact mogelijk te maken met beide ouders, terwijl deze omgang escalaties doet toenemen en mogelijkheden voor vaders om moeders te controleren toeneemt. De context speelt hierbij een belangrijke rol. In diverse landen hebben vaders zich gegroepeerd en vormen een sterke lobby voor hun rechten op ouderlijk gezag. Ook worden vrouwen in een aantal landen bij rechtszaken beschuldigd van het Parental Alienation Syndrome (PAS, ouderverstotings syndroom) wanneer ze om veiligheidsredenen omgang met vader tegengaan. Dat vaders door eerdere wettelijke regelingen meer verantwoordelijk zijn gemaakt voor hun ouderschap, door oa alimentatie en bezoekregelingen vast te leggen, wordt over het algemeen als positief ervaren.

De presentatoren wijzen echter op het risico dat deze rechten van vaders in geval van huiselijk geweld te ver door lijken te schieten en niet ten koste moeten gaan van het welzijn en veiligheid van kinderen. In Australië is dit wettelijk ook vastgelegd: Wanneer criterium A, het kind heeft recht op een betekenisvolle relatie met beide ouders inconsistent is met criterium B, het kind heeft recht op bescherming tegen geweld (zoals in gevallen van huiselijk geweld), geeft criterium B de doorslag en wordt er eenzijdig ouderlijk gezag toegewezen aan de niet-mishandelende ouder. De reacties uit de zaal zijn positief over deze wet en er gaan veel stemmen op om samen een pleidooi te voeren richting landen waar het primaat nog vaak bij criterium A ligt. Men is pessimistisch over verantwoord ouderschap bij deze vaders, waarbij onderhandelingsvaardigheden (die vaak ontbreken) als essentiële vaardigheid wordt gezien. Geopperd wordt om psychologen in te zetten binnen rechtszaken om juristen bewust te maken van geweldsproblematiek. In Zuid Afrika hebben vaders alleen recht op gezamenlijk ouderlijk gezag als ze ook alimentatie betalen, waarbij alimentatie wordt gerelateerd aan verantwoord ouderschap.

Ondanks dat in Nederland de lobby van vaders en beschuldigingen van PAS minder duidelijk aanwezig zijn dan in andere landen, roept deze workshop wel een aantal vragen op. Hoe verhoudt dit zich met onze ontwikkelingen richting meer systeemgericht werken en juist vaders te betrekken? Kunnen we in dit kader wel spreken over ‘huiselijk geweld’ in het algemeen en moeten we hierbij niet duidelijk onderscheid maken in vormen van geweld? Want er zijn toch ook kinderen die profiteren van hersteld contact met de andere ouder (het kind niet met het badwater weggooien..)? Hoe weten we eigenlijk wat in het belang van het kind is en moeten we dit niet beter gaan onderzoeken? Ook komt elke keer de term ‘verantwoord of goed ouderschap’ terug. Maar wat verstaan we hier onder? Hoe en door wie kan dit beoordeeld worden? Kortom, voor de opvang een roep om het optekenen van ervaringen, het doen van case-studies en effectonderzoek gericht op het betrekken van vaders na huiselijk geweld.

Presentatie Serious game

Jan de Werd

Op de wereldconferentie heeft Jan de Werd van de Safegroup een presentatie gegeven over de ontwikkeling van een Serious game (digitaal simulatieprogramma) over huiselijk geweld.
De Safegroup (Valkenhorst Breda, short stay Roosendaal, Ambulant team, SHG, ambassadeurs HG) produceert dit samen met Brainport Eindhoven, een wetenschappelijk onderzoeker van Havard en van Stanford en een Nederlandse prijswinnende gameontwikkelaar. Ze hebben daarvoor een pitch gedaan op een Europees congres (GamesforHealthEurope) in november 2011 en zijn genomineerd voor een grote prijs van CZ (k€200). Ze hebben hiervoor internationale steun gekregen in vier continenten en gaan de nominatie verdedigen op 2 april TEDX Maastricht. De trailer die ze daarbij gebruiken kun je hier zien (3 minuten). De content zal gebaseerd aansluiten op de methodiek van krachtwerk.
http://www.youtube.com/watch?v=gfPTugGO5UY&feature=youtu.be

Ouderenmishandeling: Providing services for abuse in later life survivors
Verslag van Hanneke Rus

Later life survivors, zo worden slachtoffers van ouderenmishandeling genoemd. Een term die het belang illustreert van een volwassenen, krachtgerichte benadering voor deze doelgroep, waarbij geen betutteling of teveel overnemen past. Wel een extra alertheid, want door de groeiende ouderenpopulatie is dit een doelgroep die gemakkelijk over het hoofd wordt gezien. Bovendien is signaleren lastig, want naast dat de oudere generatie ‘de vuile was niet buiten hangt’, is er vaak sprake van isolatie (weinig mobiliteit, geringer wordende familiekring) en (economische) afhankelijkheid. De workshop laat indrukwekkende video’s zien van o.a. een 90 jarige vrouw die zelfstandig woont en functioneert, maar financieel uitgebuit wordt door haar kleinzoon die haar richting de buitenwereld als onbekwaam afschildert. De mishandeling komt aan het licht wanneer de vrouw door haar kleinzoon verkracht wordt en ze de alarmdienst inschakelt met de mededeling dat er een indringer is die haar pijn doet. In de periode van hulp daarna blijft ze hem ‘de indringer’ noemen, het aangeven van hem als kleinzoon blijft te pijnlijk. Of is het toch haar loyaliteit? De hulpverlening komt er niet achter en haar familie heeft de kant van kleinzoon gekozen die inmiddels veroordeelt is tot een jarenlange celstraf. De vrouw overlijdt vrij kort na de rechtszaak.

Deze en nog meer indringende verhalen tonen de complexiteit en ernst van ouderenmishandeling aan en het belang van het genereren van aandacht hiervoor, met name in verzorging- en verpleeghuizen. De presentator komt met goede tips, oa om een ombudsman in te zetten voor geweld tegen ouderen, outreachend te werken, nauw samen te werken met andere instanties en voorlichtingsmateriaal voor huiselijk geweld ook aansprekend te maken voor ouderen door te letten op taalgebruik en illustraties. Daarnaast zet ze een zelf aangepast ‘power of control wheel’ in om psycho-educatie te geven en ouderen weer controle te laten krijgen op hun leven.  

In welke mate is er in de organisatie aandacht voor ouderen:

1.     Do you serve only victims of intimate partner violence? 2.     Do you have an elder abuse specialist on staff? 3.     Do you have a policy that the victim must initiate contact with the program? (For example, staff cannot initiate contact with a victim, even if asked to by family or a professional.) 4.     Do your policies allow for staff to conduct off-site visits with victims? 5.     Do you have a process to ensure that older persons are recruited as staff, board members and volunteers? 6.     Is it your agency’s practice to run a support group for women of any age in the evening when it is most convenient for working women? 7.     Do you have a process to make exceptions to policies to accommodate persons with disabilities and older individuals? 8.     Do you include information about accessibility and reasonable accommodation in your announcements, brochures, publications etc? Meer info: www.ncall.us en www.wcadv.org

 

Suïcide prevention: Engaging battered Women & Allies

Verslag van Hanneke Rus

Veel vrouwenopvanghuizen in de VS maken gebruik van het risico-inventarisatie instrument van Jacquelyn Campbell gericht op het beoordelen van de veiligheid van de vrouw ten aanzien van geweld. In deze workshop vestigt ze de aandacht op een ander belangrijk

Jacquelyn Campbell

risico: suïcide. Cijfers uit de VS wijzen uit dat mishandelde vrouwen een verhoogd risico hebben op suïcide. Het is de elfde doodsoorzaak in de VS en bij 13% van de vrouwen die overleden zijn na suïcide speelde huiselijk geweld. Dit is niet zo gek omdat veel vrouwen vanuit een huiselijk geweldsituatie te maken hebben met risicofactoren die gelden bij suïcide als depressie, eenzaamheid of separatie van familie/vrienden en het gebruik van verdovende middelen. Opvallend is dat het risico bij mannen vier keer zo groot is en nog een keer zo groot bij etnische minderheden. Campbell legt hierbij de link met gezinsmoorden en geeft een krachtige waarschuwing: wanneer een man dreigt met zelfmoord is dit geen manipulatie en moet dit zeer serieus worden genomen. Vrouwen doen vaker een poging of dreigen met suïcide en ook dit moet (vanzelfsprekend) serieus worden genomen. Zo noemt ze een voorbeeld van een depressieve vrouw die aangeeft het leven niet meer te zien zitten, maar waarbij haar kinderen haar nog op de been houden. Ondanks dat het suïcide risico niet hoog wordt ingeschat vanwege de aanwezigheid van haar kinderen, is het belangrijk hier expliciet aandacht aan te besteden (vragen naar suïcide heeft geen uitlokkend effect!) en onderliggende klachten te behandelen. Een ander opvallend gegeven is de toename van risico van suïcide bij het toewijzen van ouderlijk gezag aan de andere ouder, iets wat regelmatig voorkomt bij gezinnen binnen de opvang. Vanuit bovenstaande gegevens worden de volgende aanbevelingen gedaan:

- Screening op suïcide risico (expliciet vragen!)

- Suïcide preventie opnemen in veiligheidsplan

- Betrekken van netwerk, familie, vrienden, steunbronnen bij preventie

- Geef psycho-educatie en behandel direct onderliggende klachten als depressie/trauma 

- Wees extra alert bij risico-situaties (toename spanningen, rechtszaken rondom ouderlijk gezag, huisverboden ed)

Meer info is te vinden op:

www.dangerassessment.org

www.suicidepreventionlifeline.org,

www.ahrq.gov/downloads/pub/prevent/pdfser/suicidser.pdf

Workshop “Geloof en huiselijk geweld “
Samenvatting van verslag van Ivana Ristić

Diep onder de indruk ben ik van de workshop “Het geloof en huiselijk geweld” die gegeven werd door Salma Abudiglieri – Peaceful families project  en Bonita MCGee- Islamic social services association (ook werkzaam in de vrouwenopvang geweest). Deze workshop gaat over de culturele competenties van de hulpverlening en het gebruik van geloof als krachtbron voor cliënten die het geloof belangrijk vinden.

Tijdens deze workshop werd een aantal concrete voorbeelden van geloof als krachtbron gepresenteerd die ook in Nederland in de hulpverlening aan vrouwen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld zouden kunnen helpen.

Er werd aantal concrete handvatten aangereikt voor het aanboren van geloof als krachtbron zoals:

•        Geloof/ spiritualiteit helpt slachtoffers van geweld die gelovig zijn om te overleven;

•        Islam leert over persoonlijke verantwoording (hier zijn twee citaten uit de Koran als handvat gegeven), zodoende is deze ook boven de familienorm gepositioneerd;

•        Vraag je cliënt wat de Islam leert over rechtvaardigheid en onderdrukking en koppel het feit dat huiselijk geweld geproduceerd is door de onderdrukking van de vrouw;

•        Vraag je cliënt wat god zou willen voor haar en haar kinderen;

Er is een prachtig inzicht gegeven in aantal items die binnen de islamitische cultuur een belemmering maar ook een krachtbron kan zijn en hoe hiermee om te gaan zodat de krachten van cliënten versterkt kunnen worden.

Bijvoorbeeld: vergiffenis kan als belemmering gebruikt worden. Dan wordt de cliënt gevraagd om haar man te vergeven voor het huiselijk geweld dat jaren lang heeft plaatsgevonden en nog steeds. Krachtbron zou kunnen zijn om met de cliënt in gesprek te gaan over het feit dat vergiffenis een proces is dat tijd nodig heeft en dat het aansprakelijk stellen van de pleger voor het geweld het proces van vergiffenis kan helpen. Ook het feit dat vergiffenis ook plaats kan vinden buiten het huwelijk en nadat de cliënt heeft gekozen voor veiligheid en eventueel om gescheiden te leven.

Een ander voorbeeld is gehoorzaamheid. Dit zou als belemmering gebruikt kunnen worden voor het feit dat een cliënt wordt geacht om haar man te gehoorzamen om een goede vrouw te zijn. Als krachtbron is dit op de volgende manier in te zetten: de cliënt zou er aan herinnerd kunnen worden dat moslims geen mens moeten gehoorzamen die God niet gehoorzaamd. Allah (God) verbiedt alle soorten van onderdrukking.

Er is tijdens de presentatie nog veel meer gepresenteerd dan wat in dit korte verslag beschreven kan worden. Voor ons in Rotterdam is steeds meer de vraag of wij onze diverse moslim-cliënten optimale hulpverlening bieden. Ik denk dat het in VO instellingen met een dergelijke diverse cliëntenpopulatie niet zo is. Zeker nu, met de implementatie van het krachtgericht werken kan deze kennis ons allemaal helpen om meer inzicht te krijgen op de krachtbronnen die verschillende moslim-cliënten kunnen ondersteunen in hun herstel.

Het gehele verslag en de powerpointpresentatie van deze workshop staan op de website van de Federatie Opvang.
Link naar het hele verslag: http://www.opvang.nl/files/Workshop_Geloof_en_Huiselijk_Geweld.pdf
Link naar de presentatie: http://www.opvang.nl/files/Workshop_Faith_and_DV.pdf

FO Internationaal



Trijntje Kootstra

Vlak voordat we naar Washington gingen voor de wereldconferentie is FO internationaal van start gegaan, met name gericht op Veiligheid Vrouwen & kinderen. Zie een eerder bericht hierover op de weblog met een foto van Trijntje Kootstra, die hiervoor is ingehuurd als extern consultant.

Zoals verwacht hebben we op de wereldconferentie veel ideeën opgedaan voor internationale projecten in het kader van FO Internationaal. Het lijkt ook mogelijk om hier financiering voor te vinden gezien de aandacht die het onderwerp heeft en het belang dat de internationale gemeenschap er aan hecht. Bovendien is het interessant om te onderzoeken of het bedrijfsleven hier, net als in Amerika, interesse heeft om zich te verbinden met het onderwerp en geld of middelen hiervoor ter beschikking wil stellen.

Tijdens de conferentie ben ik bovendien weer onder de indruk geraakt van de collectieve en individuele expertise die we in Nederland hebben. We hebben de wereld duidelijk wat te bieden. Dat was onder andere duidelijk in de workshops die we vanuit Nederland hebben verzorgd, waar zeer positieve reactie op kwamen. De workshop die door de Blijf Groep en Toevluchtsoord samen werd gegeven, werd door sommige deelnemers zelfs de beste workshop genoemd die ze op de conferentie hadden gevolgd.



Foto gevonden op blog van Margreet de Boer
over haar werkbezoek aan Mexico.

Daarnaast hebben we veel mooie ontwikkelingen bij anderen gezien waarmee uitwisseling interessant kan zijn, omdat het aansluit bij ontwikkelingen hier in Nederland of daar aanvullend op zijn.

Het is belangrijk nu alles goed in kaart te brengen en duidelijk te krijgen wat onze expertise is en wat we willen. Het is bijvoorbeeld overduidelijk dat er grote behoefte is aan onze kennis en steun in een land als Afghanistan. Een Amerikaanse vrouw die nu al in Afghanistan werkt, vroeg dringend om onze steun. Het zal niet al te ingewikkeld zijn om daar subsidie voor te vinden. Maar kunnen we dat? Willen we dat? durven we dat?
Of concentreren we ons meer op uitwisseling met West-Europese en Noord Amerikaanse landen die vergelijkbare ontwikkelingen doormaken en waarmee je kennis kunt delen over bijvoorbeeld strengthbased werken en ontwikkelingen als family-justice-centre. Dat zijn wel vragen die nu spelen.

Het is nu zaak om alle kansen, wensen en mogelijkheden in kaart te brengen en op basis daarvan een strategie te kiezen en een gedegen plan te maken. Een schone taak voor Trijntje Kootstra. Een eerste bijeenkomst hierover is gepland aansluitende op het Platformoverleg Vrouwenopvang. Wordt vervolgd.

Vrouwenopvang in Vluchtelingenkampen

Ik ben bij een workshop geweest over vrouwenopvang in vluchtelingenkampen onder andere in een kamp in een Birmees vluchtelingenkamp in Thailand. Het zijn natuurlijk extreem lastige omstandigheden. Waar de vrouwen in de meest kwetsbare positie zitten en vaak al veel geweld hebben meegemaakt. Het is echt back to basic en proberen met weinig middelen toch iets te doen. Ze hadden gaande weg gemerkt dat de vrouwen vaak zelf hele goede en creatieve oplossingen hadden om hun situatie veiliger te maken. Heel simpel ook bijvoorbeeld door afspraken te maken om bij elkaar op bezoek te gaan en zo een oogje in het zeil te houden. De organisatie had ook snel ontdekt dat ze er voor moesten zorgen dat ze de mannen en de gemeenschap mee kregen in de activiteiten omdat het anders niet te doen was.
Interessant om te zien dat ze in die basale omstandigheden ook op het zelfde uitkomen: Uitgaan van de kracht van de vrouw, uitgaan van de kracht van de gemeenschap en de mannen betrekken in het verhaal.

Werken in een vluchtelingenkamp is extra complex omdat het ontvangende land niet dezelfde rechten toekent aan vluchtelingen als aan de eigen bevolking. De vluchtelingen kunnen daardoor geen gebruik maken van reguliere vrouwenopvang, als die er al is. In deze situatie zijn de vrouwen echt afhankelijk van bescherming van internationaal recht en veelal van hulp vanuit de internationale gemeenschap.

De presentatie van deze workshop staat op de website van de Federatie Opvang, zie http://www.opvang.nl/files/WS_Vrouwenopvang_in_vluchtelingenkampen.pdf

Cliënt-centered Safety Assessment and Risk Management
Verslag van Essa Reijmers

De New Yorkse organisatie Safe Horizon benadrukte in hun presentatie nog eens dat het bij risico-screening essentieel is om goed te kijken welke veiligheidsrisico’s vrouwen in hun specifieke situatie lopen. Zij pleiten ervoor dit breed te doen: breng in een vroeg stadium fysieke, emotionele maar ook  economische risico’s (verlies van baan, verlies van huis) met cliënten in kaart en neem hier de tijd voor. Risico-screening als proces dus, waarbij cliënt zelf aangeeft waar ze als eerste aan wil werken. Ook risico’s op het verlies van de eigen steunsystemen en stigma werden benoemd als veiligheidsrisico. Complexe risico’s leiden tot complexe keuzen. Strategieën die goed werken in de ene situatie, zorgen in een andere context juist voor escalatie:  maatwerk en kiezen voor veiligheidsstrategiëen die passend zijn bij de eigen specifieke omstandigheden dus.

Ook hier klonk de lijn van de krachtgerichte benadering door: hulpverleners ondersteunen het proces, geven hoop en waken ervoor om te oordelen, zowel in positieve als in negatieve zin. Als een cliënte op het ene moment zeer geprezen is om haar keuze (”you made the right choice!”) en ze gaat vervolgens twijfelen, dan zal ze zich minder vrij voelen om te bespreken dat ze toch een andere keuze maakt, uit angst voor een negatief oordeel van de hulpverlener.

Zie hieronder enkele interessante dia's uit de presentatie van deze workshop. De volledige presentatie is te zien op de website van de Federatie Opvang: http://www.opvang.nl/files/WS_Client_veiligheid.pdf

Workshop samenwerking met de politie
Verslag van Louise Verhoef

Elke week worden de situaties met een hoog risico besproken in een multidisciplinair team

In deze workshop wordt een intensieve samenwerking tussen hulpverlening, opvang en politie gepresenteerd. Door het aannemen van een social worker uit het werkveld aanpak huiselijk geweld in het politieteam is meer begrip gekomen tussen de ”smalle” justitiële aanpak en de brede visie op het hele systeem van de maatschappelijk werker. Sterk de nadruk op samenwerking en het respecteren van elkaars visie. Hieronder enkele sheets uit de presentatie:

De volledige presentatie van de workshop is te vinden op de site van de Federatie Opvang:

http://www.opvang.nl/files/WS_Samenwerking_met_politie.pdf

The economics of our movement

Verslag van Aleid van den Brink

Economische zelfstandigheid is een beschermde factor bij geweld, het maakt dat vrouwen vrij van geweld en armoede kunnen leven. Vandaar dat er een pre-conference aan is gewijd. Om te beginnen is de illusie “wie hard werkt wordt rijk” kritisch onder de loep genomen door Loretta Pyles (universiteit van Albanië). Sociale exclusie is kernbegrip en het gegeven dat slachtoffers van geweld (wereldwijd) vaak slecht toegang tot hulpbronnen hebben. En daarin is het voor vrouwen nog moeilijker dan voor mannen. Toegang tot informatie en technologie is onontbeerlijk om die achterstand kwijt te raken. Zij heeft een model van een solidaire economie ontwikkeld, waarin zaken passen als microkrediet, delen en zorgen voor elkaar. Zij houdt een pleidooi om acties voor sociale rechtvaardigheid te verbinden met acties voor onze doelgroep.

In de documentaire "To catch a dollar" is te zien hoe de Grameen bank (professor Yunus, Nobelprijswinnaar) met microkredieten vrouwen ook in de VS zelf een stap verder laat zetten. Succesfactoren: groepjes maken (lotgenoten) die wekelijks bijeenkomen, aflossen en sparen. De financiële stappen die kunnen worden gezet zijn klein maar maken groot verschil voor de vrouwen, zij ontlenen er meer zelfvertrouwen aan en hebben steun aan hun lotgenoten. Dat maakt het mogelijk om bijvoorbeeld de relatie met een mishandelende partner te verbreken.

Verzekeringsmaatschappij Allstate (via de Allstate Foundation) is voor de NNEDV (“de Federatie Opvang”)in Amerika hierin een belangrijke partner. Meer dan 1000 cursussen zijn inmiddels aangeboden sinds 2005 in 15 staten in Amerika. Hiervoor is cursusmateriaal ontwikkeld: een uitgebreid handboek met vijf modules wordt in cursusvorm aangeboden. Er is aandacht voor veiligheidsaspecten, tegengaan van misbruik, maar natuurlijk ook voor budgetteren, lenen, sparen…. De vrouwen krijgen het handboek in een professionele mooi uitgevoerde map (inclusief rekenmachine). Het programma start na de crisisopvangperiode. Heel belangrijk is dat met de medewerkers in de opvang wordt begonnen: wat voor beelden dragen zijbij zich over omgaan met geld (aspecten als gender, cultuur, klasse, geloof spelen hierbij een rol). Geld blijkt voor medewerkers geen gemakkelijk onderwerp, het wordt vaak als privé beschouwd. Praten over geldzaken is emotioneel. De trainers moeten daarom ook kennis hebben van emotionele ondersteuning.

Het handboek is digitaal beschikbaar met e-learning modulen onder de titel: Moving Ahead Through Financial Management: www.clicktoempower.com or www.nnedv.org.

De presentatie van deze pre-conference staat op de site van de Federatie Opvang: http://www.opvang.nl/files/PC_Financieel_empowerment.pdf

Positieve voorbeelden inzet eigen culturele gebruiken: van Zimbabwe tot de Inuit

Verslag van Essa Reijmers

Ik volgde twee workshops met praktijkvoorbeelden uit Zuid en Noord: in Zimbabwe zijn Girls Empowerment Villages opgezet voor meisjes die verkracht zijn door veelal mannelijke familieleden, vaak met het idee dat seks met een jong meisje HIV kan genezen. De aantallen van wat cultureel schadelijke praktijken genoemd worden (zoals verkrachting van kleine kinderen, gedwongen huwelijken van jonge meisjes met oude mannen) zijn schrikbarend: acht per dag. De meisjes worden opgevangen en krijgen juridische steun, onderwijs en hulp bij het verwerven van een eigen inkomen. Tegelijkertijd wordt er gewerkt aan voorlichting via dorpsoudsten: vanuit preventief oogpunt, maar ook om terugkeer van de meisjes in hun gemeenschappen te ondersteunen.

Onder heel andere omstandigheden werken in het hoge Noorden van Canada Inuit-werkers aan de opvang van mishandelde vrouwen uit 53, relatief kleine, gemeenschappen. Gemeenschappelijke noemer is dat ook bij de Inuit er langs twee lijnen gewerkt wordt: het beschermen en versterken van de individuele vrouwen en kinderen naast het inzetten van oude gemeenschapstradities die herstel en verzoening kunnen ondersteunen en schadelijke en onderdrukkende mechanismen helpen doorbreken.

De presentatie van de workshop over Zimbabwe staat op de site van de Federatie Opvang: http://www.opvang.nl/files/WS_Empowerment_in_Zimbabwe.pdf

Weg met de huisregels

Verslag van Aleid van den Brink

(op de blog heb ik eerder al iets kort gezegd over deze workshop, nu dus een verslag)

Een bomvolle workshop over een hot topic: het terugdringen van (huis)regels in de opvang. In een uitgebreid project is in de staat Missouri het onderwerp regels met medewerkers uit de opvangvoorzieningen aangepakt. Belangrijk motief: de controlerende manier van werken (handhaven van regels en sancties) is voor slachtoffers van huiselijk geweld met hun controlerende gewelddadige partners herstelbelemmerend. Hoe dit te keren? Medewerkers hebben de regels nodig voor eigen houvast onder de noemer ‘veiligheid’. Goed beschouwd zijn er maar twee basisregels nodig voor iedereen die in de opvang verblijft: doe niets tegen de wet én richt (aan jezelf en anderen) geen schade aan. Met minder regels krijgen cliënten de controle en autonomie over hun bestaan terug. Doel is met elkaar een positieve omgeving aan te bieden en de aandacht te verleggen naar een positieve relatie met de cliënten. Geheel in lijn met onze Nederlandse basismethodiek Krachtwerk.

Het vergde een intensief traject met medewerkersgroepen om het proces van deregulering in te zetten en resultaten te behouden. Dit alles startte met onderlinge uitwisseling  van medewerkers uit verschillende voorzieningen (zonder inmenging van het management) . Het vergelijken van de regels in de opvang en in de thuissituatie gaf inzicht (geen bezoek ontvangen, niet de deur uit na bepaalde tijd enzovoorts). Veel (maar niet alle) medewerkers hebben de omslag kunnen maken.

Zie www.mocadsv.org: "How the earth didn't fly into the sun."
Het document staat ook op de website van de Federatie Opvang:
http://www.opvang.nl/files/WS_Huisregels_weg.pdf

Mary Foundation
Verslag van Louise Verhoef

The Mary Foundation is opgericht door de Kroonprinses Mary van Denemarken. Onderdeel van de foundation is het project “Advice for Life” waarbij professionals van bijvoorbeeld  banken of andere financiële instellingen naast een ”cheque”  als donatie gevraagd wordt iets van hun vrije tijd als vrijwilliger in te zetten als adviseur van de vrouwen in de opvang. Ik vond het een goed idee om bij  bijvoorbeeld  een Rotary of Lions Club niet alleen te streven naar een financiële bijdrage maar ook naar uitwisseling:  de professionals krijgen een beter beeld van onze doelgroep (vaak meervoudige problemen waaronder huiselijk geweld) en de vrouwen krijgen advies op het vlak van het voeren van een administratie. Als bijdrage werden door de Mary Foundation  klappers met een calculator beschikbaar gesteld.

Een tweede project ”Backpacks” verstrekt gevulde rugzakken voor verschillende leeftijdscategorie aan kinderen in de opvang. Een van de items is een voor-geadresseerde kaart die door de kinderen zelf kon worden getekend en gestuurd naar de Foundation. Het geeft een “stem aan kinderen”. Mogelijk kunnen we dit idee ook toepassen in Nederland en de teksten van de kinderen publiceren.

P1010117.AVI

Prinses Mary op YouTube

Vorige week was Kroon Prinses Mary van Denemarken te zien op de Nederlandse televisie over haar deelname aan de Wereldconferentie Vrouwenopvang in Washington. Het is me gelukt om dit op YouTube te plaatsen:

Cause of Death: Women
Verslag Riekje Kok

Ik was bij een workshop van een project dat is opgezet vanuit Zweden. Drie Zweedse vrouwen hebben anderhalf jaar lang in 10 landen (waaronder bijvoorbeeld VS, Pakistan en Zweden), onderzoek gedaan naar moorden op vrouwen, die vermoord zijn omdat ze vrouw zijn. Per land nemen ze als basis het verhaal van 1 vrouw die is vermoord. Daarbij gaan ze op zoek naar mensen die zich de moord hebben aangetrokken en advocates zijn (geworden) tegen VAW (Voilence Against Women).

Daarnaast gaan ze in elk land op zoek naar survivors en ook hun verhaald wordt gefilmd.

Op deze manier krijg je naast de verhalen ook een beeld van de strijd tegen geweld tegen vrouwen in alle 10 landen (die heel divers zijn).

Hieronder een deel van de presentatie van de workshop met verwijzing naar de website.
De hele presentatie is te zien op de website van de Federatie Opvang: http://www.opvang.nl/files/WS_Cause_of_death-Women.pdf

Beelden zeggen meer dan woorden.

Technologie pre-conference

Deel 3: Silence Speaks
Verslag van Riekje Kok

Een heel boeiend onderdeel van de pre-conference was de presentatie van de Centre for Digital Storytelling: Silence Speaks. Feitelijk gaat het om een (groeps)methodiek waarin slachtoffers van huiselijk geweld uitgenodigd worden om op gestructureerde wijze hun verhaal te vertellen en dat te verbeelden in foto en film. Omdat het om een therapeutische interventie gaat (begeleiding door professionele therapeuten) moeten de slachtoffers de crisis achter zich hebben en moet voor hen ook heel helder zijn wat doel en opzet van de groep is en ook de follow-up en evaluatie moet zorgvuldig zijn. Het resultaat is in ieder geval zeer indrukwekkend: korte filmpjes van foto's (van vroeger) waarin emet en voice-over het slachtoffer in korte zinnen haar verhaal vertelt. Er wordt gekozen voor een voice-over, omdat het makkelijker is om in een microfoon te praten dan voor een camera. De deelnemers maken het script en de filmpjes zelf. Doelen zijn: persoonlijke reflectie en groei, educatie en bewustzijn, opbouwen van een beweging, beleidsbeinvloeding (nadenken over inzet, wie moeten deze verhalen horen?), onderzoek en evaluatie.

Zie voor meer informatie: http://www.silencespeaks.org/

Technologie pre-conference

Deel 2: De kansen

Verslag van Riekje Kok. Dit is verslag  is deels overlappend met een eerder gepubliceerd verslag van een workshop Social Media, maar net in andere bewoordingen, en deels aanvullend op dat verslag.

Social media: de kansen. De middag begon vooral met een lesje projectmatig denken: denk goed na welk doel je wilt verwezenlijken, formuleer die SMART en zie sociale media als middel. De essentie van sociale media is vooral: het delen van informatie en het geven van feedback/meningen over informatie. We krijgen info over de see-say-feel-do cyclus (zie ook www.fenton.com/resources/see-say-feel-do). Voorbeelden van 'do' zijn: het genereren van donaties, lobbyen, lidmaatschap, vrijwilligers, verkoop of oproep om een event bij te wonen. Voorbeelden van 'see'zijn: het aantal volgers, facebook likes, etc. (het bewijs dat je gezien wordt), voorbeelden van say zijn: het wordt doorverteld, men geeft er commentaar op, er wordt geretweet. Daar zie je aan of je doel bereikt wordt. Bij feel krijg je nog meer persoonlijke berichten en zie je of de boodschap echt aankomt. Aantallen zijn niet zo belangrijk, de analyse van de commentaren wel (geven feedback over het succes van de inzet van sociale media): wie doet mee, wat zeggen ze, wat betekent het? Denk na over de inhoud van de boodschap en wees je ervan bewust dat de inzet van sociale media betekent: minstens iedere dag, liefst vaker op een dag, participeren. Het kost (heel) veel tijd en is een grote investering.

In een afrondende vragenronde wordt nog gesteld dat:

-facebook ook voor clienten in de opvang belangrijk is in het onderhouden van contacten (dus niet afkoppelen). Het NNEDV biedt op de uitgereikte CD tips voor veilig gebruik.

-sociale media benut kunnen worden voor 'social change'/'raise awareness' (maar het kost wel geld en tijd, dus je zou het los van de hulpverlening moeten organiseren).

De informatie over gebruik van de sociale media is ook te vinden op de site van de Federatie Opvang:
http://www.opvang.nl/files/WS_Sociale_media_1.pdf
http://www.opvang.nl/files/WS_Sociale_media_2.pdf

Technologie pre-conference

Deel 1: Risico's

Verslag Riekje Kok

Essa, Marieke en Riekje hebben de maandag voor de wereldconferentie aan de “Pre-conference” deelgenomen met de titel “Technology: Violence Against Women in the Digital Age”.
Het eerste deel ging vooral over de risico’s van nieuwe technologie, het tweede vooral over de kansen.
Risico’s
In de VS doet NNEDV (= the U.S. National Network to End Domestic Violence) al sinds 2002 een project onder de titel: Safety Net Technology Project. Een zelfde ontwikkeling zien we niet veel later ook in Canada en de laatste jaren ook in Australie. Er is heel veel kennis ontwikkeld over hoe nieuwe technologie de onveiligheid van mishandelde vrouwen kan vergroten en deze kennis houden ze ook op peil.
Een paar voorbeelden
> auto’s en telefoons met GPS systemen die de gebruiker kunnen volgen
> spy-ware op computers die alle handelingen (emails-websitebezoek) kunnen volgen, ook vanuit een nadere locatie, bijv via een telefoon
> gevaren van handsfree telefoons
> pennen en andere gebruiksvoorwerpen met bijna onzichtbare camera’s enz.
Het is ongelooflijk hoeveel kennis er is bij onze collega’s in VS, Canada en Australie bestaat over het omgaan met deze risico’s en wat ze hebben ontwikkeld om er iets tegen te doen.

We zouden deze kennis heel graag naar Nederland brengen, maar dan wel op een manier die bij onze situatie past. Met name voor de groep ernstig bedreigde vrouwen die we in Nederland ook kennen, kan het hele goede informatie zijn. Alleen al het boekje over veilig gebruik van internet en gsm, is een voorbeeld om te volgen.  Verder hebben we ook veel tips gekregen over het veilig gebruiken van onze eigen systemen in onze organisaties.
Kortom: genoeg redenen om deze dames eens een keer naar Nederland te halen en goed na te denken over een project over Safe Technology in Nederland.

Voor meer informatie zie: www.nnedv.org/safetynet
En zie: http://www.opvang.nl/files/PC_Technologie.pdf

Commission on the status of women

Tegelijkertijd met de wereldconferentie in Washington, was in New York, op het hoofdkantoor van de Verenigde Naties, de 56ste bijeenkomst van de Commission on the status of women (CSW), van 27 februari tot en met 9 maart 2012.
Sommige vrouwen gingen van de wereldconferentie door naar de bijeenkomst van de commissie in New York of vlogen tijdens de wereldconferentie op en neer. Daar was er aandacht voor geweld tegen vrouwen. Zie de link voor informatie hierover en onder andere een interview met Marai Lasari die ook lid is van het bestuur van het Wereldwijde netwerk van de vrouwenopvang (GNWS).

http://saynotoviolence.org/around-world/news/voices-56th-commission-status-women

Voor meer informatie over de Commission on the status of women, zie http://www.un.org/womenwatch/daw/csw/index.html#about

Opvang voor dieren

Veel vrouwen die opvang zoeken willen hun huisdier naar de opvang meenemen omdat ze aan het dier gehecht zijn en er steun aan hebben. En omdat ze het dier niet achter willen laten omdat ze bang zijn dat het dier dan mishandeld wordt. Het Verbeterpanel, de cliëntenklankbordgroep van het Verbeterplan, heeft ons ook al eens gewezen op dit probleem en heeft gevraagd of we kunnen kijken of hier oplossingen voor te vinden zijn. Er zijn nu vrouwen die bij gebrek aan veilige opvang voor hun huisdier bij hun gewelddadige partner blijven.

Op de wereldconferentie was er een workshop van de organisatie SAF-T: Sheltering Animals & Families -Together. Zij hebben ook contact met de Taskforce Huiselijk geweld en dierenmishandeling in Nederland.
In Nederland zijn hierin ook enkele initiatieven. Kadera zal in het Platform Vrouwenopvang op 29 maart a.s. vertellen welke initiatieven zij hierin hebben ondernomen.

In de presentatie van SAF-T geven ze tips en voorbeelden van hoe de opvang van dieren georganiseerd kan worden in of vlakbij de vrouwenopvang. Zie een deel van hun presentatie hieronder.
Op de website van de Federatie Opvang staat de manual:
http://www.opvang.nl/files/WS_Dierenopvang_manual.pdf